یکی از اصلیترین ارکان در نحوه زندگی فرد، مقوله اعصاب و روان است. در حقیقت روان سالم باعث زندگی بهتر برای هر فرد میشود. مغز برای واکنش در برابر استرس و خطر احساس اضطراب را برای دافراد به وجود میآورد. در این مقاله میخواهیم درباره اختلال اضطراب و تفاوت آن با احساسی که گاهی به همه افراد دست میدهد، صحبت کنیم.
اختلالات اضطراب نوعی از بیماری روانی است که میتواند باعث ایجاد استرس و تنش بیش از حد و مداوم شود. در افراد مبتلا به اختلالات اضطراب سبب میشود فرد در مورد رویدادهای آینده و همچنین عملکرد آن در زندگی روزمره تاثیر منفی گذارد.
اختلال اضطراب یکی از شایعترین اختلالات روانی است و 28 درصد از انسانها در زندگی خود این حس را تجربه میکنند. شیوع این اختلال در افراد بین 30 تا 40 سالگی بیشتر است.
ما در کلینیک نورخرد مفتخر هستیم تا به وسیله متخصصان خود شما را در این مسیر همراهی دهیم.
انواع اختلال اضطراب
اختلال اضطراب انواع مختلفی دارد که در ادامه مطلب به انواعی از آن میپردازیم:
اضطراب فراگیر: در این نوع از اختلال، فرد بدون دلیل خاصی احساس نگرانی و تنش بیش از حد و غیر عادی دارد. این نوع از اختلال اضطراب، شایعترین نوع این اختلال است.
اضطراب اجتماعی: به این نوع اختلال، اختلال هراس اجتماعی نیز میگویند. این اختلال زمانی است که فرد احساس نگرانی بیش از حدی نسبت به موقعیت اجتماعی روزمره خود دارد. این افراد مدام نگران هستند که دیگران چه فکری درباره آنها میکنند و نگران این هستند که عملی را انجام دهند که باعث خجالت یا تمسخر آنها شود.
فوبیا از موارد خاص: این نوع از ترس و اضطراب، در نتیجه ترس بسیار زیاد از یک موضوع یا موقعیت خاص است. مانند: ارتفاع و پرواز. این نوع از ترس فراتر از آنچه باقی افراد تجربه میکنند است. همچنین سبب میشود فرد از موقعیتهای عادی دوری کند.
نوعی لالی انتخابی: این نوع واکنش به این صورت است که در آن، بچههای کوچکی که به طور عادی با خانواده صحبت میکنند در محیطهای دیگر مانند مدرسه صحبت نمیکنند.
اختلال اضطراب ناشی از داروها: در این نوع از اختلال، استفاده از برخی داروها یا ترک برخی داروهای خاص میتواند نشانههایی از اضطراب ایجاد کند.
نشانهها و علائم اضطراب
ظاهر شدن علائم اختلال وسواس در افراد مختلف متفاوت است. در ادامه مطلب به مواردی از آن میپردازیم:
- یکی از شایعترین نشانه این اختلال، بی خوابی، کم خوابی و خواب بدون کیفیت برای فرد است.
- یکی دیگر از علائم این اختلال، خسته شدن است. در حقیقت افراد مبتلا به این اختلال به راحتی خسته میشوند و خستگی آنها بیشتر از حد معمول است.
- این افراد دچار اختلال در تمرکز میشوند. به عبارت دیگر امکان تمرکز ذهن برای آنها ئوجود ندارد یا به سختی صورت میگیرد.
- دردهای عضلانی و احساس درد در قسمت سر از دیگر علائم این اختلال است.
به صورت کلی دانستن این نکته ضروری است که هنگام ترس و استرس شدید علائمی همچون تعریق، تند شدن ضربان قلب، تنگی نفس و نگرانی برای افراد به وجود میآید. و نباید نسبت به این علائم بی اهمیت بود. زیرا در موارد شدیدتر ممکن است به شما آسیب بزند.
عوامل ایجاد اختلال اضطراب
تروما: داشتن تجربه یک اتفاق آسیب زا خطر ابتلا به استرس را پس از هر سانحه افزیش میدهد. همچنین میتواند سبب حمله پنیک شود.
داشتن تاریخچه اختلالات سلامت روان: ابتلا به مشکلات سلامت روان مانند افسردگی میتواند اختلالات استرس را بالا ببرد.
تاثیر وقایع منفی بر استرس: اتفاقات استرس زا و منفی مانند از دست دادن والدین و احساس سوگ خطر ابتلا به اختلالات استرس را افزایش میدهد.
بیماری شدید: نداشتن نگرانی مداوم درباره سلامتی خود و نزدیکان میتواند احساس استرس و تنش را برای فرد ایجاد کند.
سوء مصرف مواد مخدر: طبق تحقیقات، استفاده از الکل و مواد مخدر احتمال ابتلا به اختلالات استرس را افزایش میدهد.
تاثیرات خجالتی بودن و عزت نفس پایین بر اختلال استرس و اضطراب: یکی از دیگر عواملی که میتواند سبب این اختلال شود، داشتن تصور منفی در مورد خود است. کم رویی و انزوا در دوران کودکی با داشتن اختلال اضطراب اجتماعی در بزرگسالی و نوجوانی مرتبط است.
چطور میتوان استرس را درمان کرد؟
یکی از موثرترین نوع روان درمانی در افراد دچار این اختلال، درمان شناختی رفتاری است. در صورت ابتلا به این اختلال، درمانهای متعددی وجود دارد که میتواند به فرد کمک کند تا زندگی بهتری داشته باشد.
دانستن این نکته ضروری است که درمان این اختلال میتواند زمان بر باشد؛ به همین دلیل بهتر است در طول درمان صبور باشید. همانطور که در مبحث بالا اشاره کردیم، برای درمان استرس و اضطراب راههای مختلفی وجود دارد که در ابتدا باید منشا اصلی آن در فرد پیدا شود سپس متناسب با آن برای درمان اقدام کرد. در ادامه مطلب به روشهای درمانی اختلال استرس میپردازیم:
روان درمانی: یکی از روشهای بسیار تاثیرگذار در درمان اختلال استرس روان درمانیست. روان درمانی توسط متخصصان روان و اعصاب صورت میگیرد. این روش یکی از روشهای موثر است که به تعاملی میان افکار، احساسات و درمان اضطراب کمک میکند.
مصرف دارو: یکی دیگر از روشهای درمان استرس، مصرف دارو است. داروها حتما باید بر اساس دستور پزشک مصرف شود. این داروها در درمان اضطراب، به دلیل تعامل مغز با مواد شیمیایی سبب تحریک انتقال دهنده عصبی میشود. در حقیقت در جهت مصرف دارو، انتقال دهندههای عصبی تحریک میشوند و همین امر سبب رفع استرس و درمان آن میشود. از انواع داروهای مصرفی در درمان استرس، داروهای ضدافسردگی است.
بهترین روش درمان استرس مراجعه به روان درمانگر است. پزشک مربوطه با معاینه و روان درمانی منشا و ریشه این استرس مشخص میشود. سپس پزشک با توجه به علت و شدت عارضه، روش درمان را تشخیص میدهند و راهها و دستورالعملها را به فرد بازگو میکنند.
روشهایی جهت کنترل اضطراب
دستورالعملهایی وجود دارد که به کنترل استرس کمک میکند. اما این روشها به درمان ریشهای این اختلال کمک نمیکند. در ادامه مطلب به روشهایی از کنترل استرس میپردازیم:
- یکی از سادهترین روشهای کنترل استرس، انجام فعالیتهای ورزشی مانند: شنا، پیاده روی، دوچرخه سواری و ورزشهای آرام است.
- از دیگر روشهای کنترل استرس، اصلاح رژیم غذایی است. خوراکیها و نوشیدنیهای کافئین دار سبب ایجاد استرس میشود. حذف آن از رژیم غذایی به کنترل استرس کمک میکند.
- برای کنترل استرس میتوانید علت استرس خود را روی کاغذ یادداشت کنید.
- از دیگر روشهای کنترل استرس، تمرین نفس عمیق کشیدن است.
- فعالیتهایی که سبب آرامش و خوشحالی شما میشود، باعث کاهش استرس میشود.
- اصلاح اختلالات خواب میتواند در کنترل استرس نقش داشته باشد. خواب خوب را در اولویت قرار دهید و همچنین یک رویه آرام و ثابت را برای خوابیدن دنبال کنید.
- با افرادی که از آنها احساس خوبی میگیرید وقت بگذرانید. ارتباطات اجتماعی سبب رشد و سلامت ذهنی میشود.
ارتباط اضطراب با وسواس
استرس یک حالت نگرانی و تشویش ذهن است که علائم مختلفی مانند: تعریق، ضربان قلب و… دارد. استرس در حالتهای شدید خود میتواند آزار دهنده باشد. در صورت ادامه آن و عدم معالجه، میتواند بیماریهایی مانند: افسردگی، اختلالات حافظه و همچنین بیماریهای قلبی، گوارشی، سردرد ایجاد کند.
در صورت عدم معالجه میتواند رابطه مستقیمی با دیگر بیماریها مانند وسواس داشته باشد. افراد دچار اختلالات وسواس دچار استرس شدید میشوند.
سخن پایانی
در حال حاضر بیماریهای جسمی بیشتر از بیماریهای روحی جدی گرفته میشود. این موضوع در حالی در کشور ما وجود دارد که بسیاری از افراد عوارض جبران ناپذیر درمان اختلالات روحی و بیماریهای آن آگاه نیستند.
توصیه مرکز نورخرد این است که در صورت مشاهده علائم اختلالات اضطراب و سایر اختلالات به مراکز روانپزشکی و روانشناسی مراجعه کنید.